Zeynep Candan Aktaş

BES FONLARI BEFAS’TA

07.08.2021

Bireysel emeklilik sistemi açısından, mihenk noktası olabilecek bir değişiklik uygulanmaya başladı. Bireysel emeklilik için özel olarak kurulmuş fonlar, TAKASBANK nezdinde BEFAS Platformunda işlem görmeye başladı. 1 Temmuz 2021 tarihinde uygulanmaya başlayan sistemde, bireysel emeklilik sistemi katılımcıları, kendi BES şirketlerinin sunduğu fonlar dışında, diğer şirketlerin fonlarından da tercihte bulunabilecekler.

Peki, katılımcılar başka BES şirketlerinin kurduğu fonları nasıl tercih edecekler? Katılımcılara şifre verilerek özel olarak tanımlanmış internet hesapları ve mobil uygulamalar üzerinden. İlk etapta en çok katılımcıya sahip emeklilik planındakiler kullanabilecek BEFAS’ı. Fon dağılım değişikliği menüsünde BEFAS FONLARI ibaresi altında harf sırasıyla platformdaki bütün BES fonları listelenecek.

HANGİ KATILIMCILAR BEFAS’TAN FON SEÇECEK?

İlk etapta; bireysel emeklilik şirketlerinin gönüllü BES tarafında, en çok katılımcıya sahip faizli emeklilik planında olan katılımcılar BEFAS Platformundan fon seçebilecekler. Katılım emeklilik planları ve OKS emeklilik planları BEFAS’a kademeli olarak geçiş yapacak. OKS planı sahipleri ve gönüllü BES tarafındaki emeklilik gelir planı haricindeki bütün planlar Ocak 2022’de, katılım emeklilik planındakiler Nisan 2022’de BEFAS’tan fon tercihinde bulunabilecek.

BİRİKİMİN NE KADARIYLA BEFAS FONU SEÇİLEBİLİR?

Birikiminin bir kısmı veya tamamı BEFAS Platformunda işlem gören fonlarla oluşturulacak bir portföyde değerlendirilebilecek. Bu tamamen katılımcının tercihinde. Emeklilik şirketleri BEFAS üzerinden fon tercih etmek isteyen katılımcılara, fon seçimi, birikim tutarı ve oranıyla ilişkili olarak bir sınırlandırma yapamayacak.

HANGİ FONLAR BEFAS’TA OLACAK?

Borçlanma araçları fonları, kira sertifikası fonları, standart fonlar, değişken fonlar, karma fonlar, endeks fonlar, fon sepeti fonları, kıymetli madenler fonları ve hisse fonlar BEFAS’ta işlem görmeye başlayacak. OKS Standart fon ile OKS değişken fonlar ve gönüllü BES tarafındaki standart fonlar 3 Ocak 2022 tarihinden itibaren BEFAS’ta olacak.

HANGİ FONLAR BEFAS’TA DEĞİL

Yapılan düzenleme ile devlet katkısı fonları, OKS başlangıç fonları ve para piyasası fonları BEFAS’ta işlem görmeyecek. Emeklilik gelir planı katılımcıları BEFAS’tan fon tercih edemezken, grup fonları da BEFAS’a çıkmayacak.

BEFAS’TA İŞLEM GÖRME TARİHLERİ NELERDİR?

-1 Temmuz 2021 itibariyle gönüllü BES tarafındaki en çok katılımcıya sahip faizli emeklilik planları,

-3 Ocak 2022 tarihi itibariyle katılım planları ve emeklilik gelir planları hariç olmak üzere tüm gönüllü ve OKS Planları. Ayrıca gönüllü taraftaki standart fonlar da 3 Ocak’ta BEFAS’ta işlem görmeye başlayacak.

KATILIM PLANLARI NEDEN BEFAS’A SONRADAN GELECEK

Katılım emeklilik planları kapsamında sunulan katılım emeklilik fonları için her BES şirketinin danışma komitesi, her bir katılım fonu için ‘Uygunluk’ taraması yapacak ve karar verecek. ‘Uygunluk’ taramasından geçen fonlar ‘Şirketiniz Danışma Komitesince Uygun Görülen BEFAS’ Fonları’ ibaresi ile katılım planlarına dahil edilecek. BES şirketinin danışma komitesince uygun görülmeyen katılım fonları da ‘Fon Kurucusu Şirketin Danışma Komitesince Uygun Görülen Diğer Fonlar’ ibaresi ile katılım emeklilik planı sahiplerine sunulacak.

BEFAS’I KULANAN KATILIMCILARA EK MALİYET GELECEK Mİ?

BEFAS Platformundan başka şirketlerin fonlarını tercih eden katılımcılara ek maliyet gelmeyecek. Ancak bu yılın başında uygulanmaya başlanan ‘fon toplam gider kesintisi iadesi’ uygulamasında başka şirketlerin fonları üzerinden kesinti iadesi alınamayacak. Diğer yandan yatırılan katkı paylarına fon alımına kadar geçen sürede nemalandırma yapılmayacak.

BEFAS BİLGİLENDİRME PLATFORMU

EGM (Emeklilik Gözetim Merkezi) nezdinde faaliyete geçen BEFAS Bilgilendirme Platformuna https://www.egm.org.tr/befas/fon-listesi adresinden ulaşılabilir.